Gender mainstreaming czyli polityka równościowa jest wprowadzana we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Z wywiadu z panią Barbarą Limanowską, ekspertką European Institute for Gender Equality (WO 28.12.2013), dowiedziałam się, jak bada się w krajach europejskich sytuację kobiet i mężczyzn oraz jak w tych badaniach wypada Polska. W ramach badań metodą gender index analizowane są takie obszary jak: praca, pieniądze, wiedza, czas, władza i zdrowie. 100 punktów oznacza całkowitą równość między płciami w tych obszarach. Żaden kraj nie osiągnął tego wyniku. Średnio licząc Europa jest w połowie drogi do równości, co oznacza, że poszczególne kraje różnie sobie radzą z tymi wyzwaniami.
A jak to wygląda w Polsce? Nasza średnia z wszystkich kategorii to 44 punkty. Najlepiej wypadamy (64 punkty) w kategorii praca – mamy dużo pracujących zawodowo kobiet. Najgorzej w kategorii: czas wolny (20 punktów). Czas wolny dla wielu polskich kobiet oznacza zajmowanie się dziećmi, domem, słabo wypada korzystanie z kultury, sportu w porównaniu z mężczyznami. Szwecja, Dania w tej kategorii uzyskały powyżej 60 punktów. Dostęp do władzy dla kobiet w Polsce też w badaniach: to tylko 34 punkty na 100 (w Szwecji aż 74). Badano liczbę kobiet w parlamencie, w samorządach, w rządzie.
Raport wskazuje, że nasza polityka równościowa raczkuje. Dopiero ostatnio powstał w Polsce Krajowy Program Działań na rzecz Równego Traktowania, w którym zapisano m.in. przeciwdziałanie dyskryminacji na rynku pracy.
Wśród zgłaszanych w Polsce przypadków nierównego traktowania w miejscu pracy przeważają skargi na mniejsze zarobki kobiet w porównaniu z mężczyznami na takich samych stanowiskach. Ta różnica sięga 30%. Znaczące różnice na niekorzyść kobiet obejmują dostęp do szkoleń zawodowych i awansów. Oficjalnych skarg na nierówne traktowanie jest w Polsce dość mało, ponieważ pracownice i pracownicy często nie wiedzą do kogo się zwrócić. Boją się utraty pracy, gdy zgłoszą sprawę pracodawcy.
Warto pamiętać, że podobnie jak w przypadku podejrzenia mobbingu, w sprawie nierównego traktowania, dyskryminacji można konsultować się z Państwową Inspekcją Pracy. Można tam uzyskać poradę prawną, a nawet pomoc w sformułowaniu pozwu do sądu.
